نقابهای شخصیتی معمولاً نوعی سازوکار برای دفاع شخصیاند. آنها کمکتان میکنند از آسیبهای طرد اجتماعی، آزارگران یا قلدربازیها در امان بمانید.
انواع نقاب شخصیتی
پوشاندن شخصیت شما به این معناست که دارید در مسیری قدم برمیدارید برای پوشاندن کسی که واقعاً هستید، در هر جایی که دیگران حضور دارند از قبیل اجتماع، محل کار یا تعاملات شخصی. شما میتوانید شخصیت خودتان را با چیزهای مختلفی بپوشانید، مثلاً:
• کلمات
• تجلی چهرهای
• زبان بدن
• کنشها.
1- نقاب شهید یا قربانی
نقاب شهید یا قربانی هیچ سرزنشی را نمیپذیرد تا به این شکل از عزت نفس خود محافظت کند. بهجایش، کسی که چنین نقابی به چهره میزند، چه خودتان باشید و چه یکی از عزیزانتان، چیزهایی در جهان خارج را مقصر مشکلات و شکستهای خود میشمرد تا به این وسیله از عزت نفس خودش مراقبت کند.
2- نقاب قلدری
اگر احساس شک به خودتان داشته باشید یا مورد بدرفتاری قرار گرفته باشید، ممکن است به قلدری روی بیاورید تا آدمها را از خودتان دور نگه دارید. چنین حالتی ممکن است خودش را به شکل واکنش نشان دادن فیزیکی، مسخره کردن دیگران یا مجبور کردن دیگران به پذیرفتن نظر خودتان ظاهر سازد تا عزت نفس پایین خودتان را جبران کنید.
3- نقاب شوخی
آدمها ممکن است گاهی از شوخی استفاده کنند تا پرهیز کرده باشند از اینکه دیگران به آنها بخندند یا برای اینکه احساسات غمآلود خود را پنهان سازند. هرچه باشد، وقتی خودتان دارید به خودتان میخندید دیگر کسی نمیتواند بهتان بخندد. بهعلاوه، وقتی دردتان را با تلاش برای شوخی میپوشانید، دیگران هم پی نخواهند برد که واقعاً چه احساسی دارید.
4- نقاب آرامش
بعضی آدمها تقریباً در هر موقعیتی نقاب آرامش به صورتشان میزنند. اگر شما یا یکی از عزیزانتان اینگونه هستید، احتمالاً خودتان یا او واکنشهای هیجانیتان را سرکوب میکنید و فقط ظاهری آرام و بیاعتنا نشان میدهید. وقتی چنین اتفاقی میافتد، هیجانهایتان هیچ جایی برای آشکار شدن پیدا نمیکنند. کسی که از چنین نقابی استفاده میکند ممکن است دستآخر منفجر شود یا هیجاناتش از تنظیم خارج شوند.
5- نقاب موفقیت بیش از حد
اگر شما دارید نقاب موفقیت بیش از حد به صورتتان میزنید، ممکن است بیتابانه در آرزوی کمال باشید. هر فردی که از این نقاب استفاده میکند احتمالاً امیدوار است بابت انجام دادن بیعیبونقص کارها تحسین و پذیرفته شود. در این صورت عزت نفس شخص بیش از حد متکی میشود به بیعیبونقص بودن که البته معنایش این است که احتمالاً هر اشتباهی را برای خودتان درونی میسازید. نیاز به کمالگرایی همچنین ممکن است به وضعیت اضطراب دائمی منجر شود.
6- نقاب خودزنی
آیا شما یا کسی که دوستش دارید با خودتان بد حرف زدهاید؟ حتی اگر ادایش را درآورده باشدی یا این کار را به شوخی کرده باشید، نوعی سازوکار دفاعی است که قرار است از شخص محافظت کند تا مسخره نشود یا آسیب نخورد. خودزنی همچنین ممکن است نوعی روش دفاعی در مقابل عزت نفس پایین باشد. همچنین میتوان از آن به عنوان سازوکار حفاظتی و به این شکل استفاده کرد که شما خودتان خودتان را پایین میآورید پیش از اینکه کسی دیگر دست به چنین کاری بزند.
7- نقاب اجتنابی
نقاب اجتنابی شامل در خود فرورفتن میشود، از روی ترس از طرد شدن و قضاوت شدن به دلیل اشتباههای مرتکبشده. شما یا یکی از عزیزانتان ممکن است از زیاد حرف زدن با دیگران یا حضور داشتن در اطرافشان اجتناب کنید. این در لاک خود فرورفتن ممکن است باعث شود شما یا فرد عزیزتان از نظر اجتماعی منزوی بشوید.
8- نقاب کنترلگر
پوشندۀ نقاب کنترلگر در آرزوی نوع دیگری از کمال است. اگر شما از چنین نقابی استفاده میکنید، سعی خواهید کرد همۀ چیزهای اطرافتان را تحت کنترل خودتان بگیرید تا به احساس امنیت دست یابید. کسی که چنین نقابی به صورت میزند ممکن است موقع هر بیرون رفتنی برای تکتک جزئیات برنامهریزی کند، از دیگران توقع داشته باشد طبق برنامۀ او پیش بروند و درنهایت اتاقش، خانهاش یا دفتر کارش را بسیار تمیز و مرتب نگه دارد.
9- نقاب راضیکنندۀ همه
اگر نقاب راضیکنندۀ همه را به صورتتان میزنید، عزت نفستان بستگی دارد به دریافت پذیرش از دیگران. ممکن است بیشتر اوقات از مسیر خودتان هم خارج شوید فقط برای اینکه اطمینان حاصل کنید اطرافیانتان شاد و راضیاند. شاد کردن دیگران به شما احساس ارزشمند بودن میدهد. در این صورت ممکن است حتی با اضطراب بسیاری دستوپنجه نرم کنید تا مطمئن شوید که دارید همۀ آدمهای اطرافتان را شاد و راضی نگه میدارید.
10- نقاب اجتماعی
اگر نقاب اجتماعی را برای خودتان انتخاب کرده باشید، از تواناییتان برای حرف زدن با همۀ آدمها استفاده میکنید تا ناایمنی خودتان را بپوشانید. هرچند ممکن است آشنایان متعددی داشته باشید، احتمالاً دوست چندانی ندارید چرا که نمیگذارید گفتگوها بیش از اندازه عمیق شوند.
11- نقاب همرنگ جماعت
اگر نقاب همرنگی جماعت را روی صورتتان میزنید، میخواهید همان چیزی را دنبال کنید که هر فرد دیگری در اطرافتان دارد انجام میدهد. شما در آتش اشتیاق پذیرش میسوزید و سرنخهای دیگران را در گروههای اجتماعیای دنبال میکنید که دلتان میخواهید عضوی از آن گروهها بشوید.
چه چیزی باعث میشود کسی نقاب شخصیتی به صورتش بزند؟
استفاده از نقاب شخصیتی ممکن است پاسخی باشد به:
• فشارهای اجتماعی
• قلدری
• بدرفتاری و سوءاستفاده
• ترس
فارغ از اینکه عامل یا انگیزۀ مستقیمش چیست، استفاده از نقاب معمولاً به شما کمک میکند خود واقعیتان را از آسیبهای هیجانی بیشتر و عزت نفس پایین محافظت کنید. هرچه باشد، هیچ کس نمیتواند شما را به خاطر کسی که واقعاً هستید طرد کند اگر که اصلاً، در وهلۀ اول، شما را نشناسد.
چنین مسئلهای ممکن است به فرسودگی بینجامد، چرا که انرژی بسیار مضاعفی میطلبد که بخواهید خودِ حقیقیتان را پنهان سازید. همچنین احتمال دارد افسردگی یا احساس تنهایی را نیز تجربه کنید یا دچار اضطراب شوید از اینکه یک نفر ممکن است دریابد شما واقعاً چطور آدمی هستید.
گامهای بعدی
یکی از اولین گامهایی که میتوانید بردارید این است که دریابید چه چیزی باعث میشود در مقابل دیگران نقاب به صورتتان بزنید. سپس شاید بتوانید از این خودآگاهی جدید بهره بگیرید و شروع کنید به برداشتن نقابهایتان و کشف خودِ واقعیتان.
چنین کاری به دیگران کمک میکند به شما نزدیکتر شوند، ولی باید آمادۀ طرد شدن هم باشید. تغییر همیشه آسان نیست و واقعیت هم این است که شاید همۀ آدمها شما را آن طوری که هستید دوست نداشته باشند. ولی اشکالی ندارد. لازم نیست همه شما را دوست داشته باشند. درنهایت شما خواهید توانست آدمهایی را پیدا کنید که خودتان را دوست دارند، نه آن نقابی را که همیشه میزدید.
اگر برایتان سخت بود و کمک لازم داشتید که بتوانید دلایل عمیق استفاده از نقاب را برای خودتان پیدا کنید یا بتوانید آن را از خودتان دور سازید، شاید بد نباشد به صحبت کردن با مشاور یا یکی از عزیزان خود بیندیشید. این کار میتواند یاریتان کند که راهبردهای تازهای برای تابآوری در مقابل ترسها و اضطرابهایتان بیابید.
نظرتان را درمورد کارگاه با ما به اشتراک بگذارید
کیان
16 اردیبهشت 1402
خیلی متن مهم و خوبی نوشتید.نقاب ها را با جزئیاتش توضیح دادید و کمک کردید که شاید بتوانیم از نقاب روی صورتمان که خود زده ایم دور شویم و خود را پیدا کنیم.ممنون از نویسنده.سعی میکنم نقاب را بردارم?