درمان شناختی رفتاری (Cognitive behavioural therapy) یک روش در روان درمانی است که می تواند به شما در مدیریت مشکلات خود با "تغییر شیوه تفکر و رفتار" کمک کند. این رویکرد بیشتر برای درمان اضطراب و افسردگی استفاده می شود، اما می تواند برای سایر مشکلات سلامت روان نیز مفید باشد. در این درمان بر چرخه ی افکار ناکارآمد و تاثیری که بر رفتار دارد تمرکز می کند.
نحوه عملکرد درمان شناختی رفتاری:
CBT بر این مفهوم استوار است که افکار، احساسات و رفتارها سه زاویه ی مثلث هستند که اشکال درهر سر طیف از این سه حالت منجر به در دام افتادن شما در یک چرخه ی معیوب منفی می شود.
هدف CBT کمک به شما برای مقابله با مشکلات طاقت فرسا به روشی مثبت تر با تقسیم آنها به بخش های کوچکتر است و در طی فرآیند درمان به شما آموزش داده می شود است که چگونه این الگوهای منفی را تغییر دهید تا احساس خود را بهبود ببخشید.
برخلاف برخی دیگر از درمان ها، CBT به جای تمرکز بر مسائل گذشته، با مشکلات فعلی شما سر و کار دارد و به دنبال راه های عملی برای بهبود وضعیت ذهنی شما به صورت روزانه است.
موارد استفاده برای CBT:
علاوه بر افسردگی یا اختلالات اضطرابی، CBT همچنین می تواند به افراد مبتلا به موارد زیر کمک کند:
اختلال دوقطبی
اختلال شخصیت مرزی
اختلالات خوردن - مانند بی اشتهایی و پرخوری
اختلال وسواس فکری جبری (OCD)
اختلال هراس
فوبیاها
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
مشکلات خواب - مانند بی خوابی
مشکلات مربوط به سوء مصرف الکل
CBT همچنین گاهی اوقات برای درمان افراد مبتلا به بیماری های طولانی مدت استفاده می شود، مانند:
سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
سندرم خستگی مزمن (CFS)
فیبرومیالژیا
درد مزمن
اگرچه CBT نمی تواند علائم فیزیکی این شرایط را درمان کند، اما می تواند به افراد کمک کند تا بهتر با علائم خود کنار بیایند.
در طول جلسات CBT چه اتفاقی می افتد؟
در شروع جلسات درمانی، معمولاً یک جلسه در هفته یا هر 2 هفته یک بار با درمانگر خود جلسات درمانی خواهید داشت. دوره درمان معمولا بین 6 تا 20 جلسه طول می کشد و هر جلسه به صورت استاندارد 45تا 60 دقیقه ممکن است به طول بیانجامد.
در طول جلسات، درمانگر با شما تمرین خواهد کرد تا مشکلات خود را به بخش های جداگانه ، مانند افکار، احساسات و رفتار تقسیم کنید. شما و درمانگرتان این حوزه‌ها را تجزیه و تحلیل خواهید کرد تا در صورت غیرواقعی بودن یا غیر مفید بودن آنها و تأثیری که بر یکدیگر دارند را، بررسی کنید. سپس درمانگر شما می‌تواند به شما کمک کند تا در مورد چگونگی تغییر افکار و رفتارهای غیر مفید کمک کنید.
پس از بررسی اینکه چه رفتار یا افکاری را می توانید تغییر دهید، درمانگر از شما می خواهد که این تغییرات را در زندگی روزمره خود تمرین کنید و در جلسه بعدی در مورد چگونگی پیشرفت خود صحبت خواهید کرد.
هدف نهایی درمان این است که به شما بیاموزد مهارت هایی را که در طول درمان آموخته اید در زندگی روزمره خود به کار ببرید.
مزایا و معایب CBT:
درمان شناختی رفتاری (CBT) در درمان برخی از مشکلات سلامت روان موثر است، اما ممکن است برای همه موفق یا مناسب نباشد.
برخی از مزایای CBT عبارتند از:
می توان آن را در مدت زمان نسبتاً کوتاهی در مقایسه با سایر درمان ها تکمیل کرد.
ماهیت بسیار ساختار یافته CBT به این معنی است که می توان آن را در قالب های مختلف، از جمله به صورت گروهی، کتاب های خودیاری و آنلاین ارائه کرد.
راهبردهای مفید و کاربردی را به شما می آموزد که می توان از آنها در زندگی روزمره حتی پس از اتمام درمان استفاده کرد.
بر ظرفیت فرد برای تغییر خود (افکار، احساسات و رفتارهایشان) تمرکز دارد.
می تواند به اندازه دارودرمانی در درمان برخی از مشکلات سلامت روان موثر باشد و ممکن است در مواردی که دارو به تنهایی مؤثر نبوده است کمک کننده باشد.
برخی از معایب CBT که باید در نظر گرفت عبارتند از:
شما باید خود را به این فرآیند متعهد کنید تا بیشترین بهره را از آن ببرید ،درمانگر می تواند به شما کمک کند و به شما توصیه کند، اما قطعا به همکاری شما نیاز دارند.
شرکت در جلسات منظم CBT و انجام تمرینات بین جلسات می تواند زمان زیادی را از شما بگیرد.
ممکن است برای افرادی که نیازهای روانی عمیق تری برای درمان و مشکلات ریشه ای تری دارند درمان مناسبی نباشد.
این شامل رویارویی با احساسات و اضطراب‌های شماست - ممکن است دوره‌های اولیه‌ای را تجربه کنید که در آن مضطرب یا از نظر احساسی ناراحت هستید.
این رویکرد با توجه به مطالعات انجام گرفته، تا حدی در درمان اختلالات شخصیت موثر نمی باشد.
مشکلات گسترده‌تر در سیستم خانواده و تاثیرات رشدی و تربیتی و نحوه ی شکل گیری ارتباط کودک با مراقبان را که ممکن است تأثیر قابل‌توجهی بر سلامت و تندرستی افراد داشته باشند را بررسی نمی‌کند.
برخی از منتقدان همچنین استدلال می‌کنند که CBT به مشکلات فعلی و مقطعی می‌پردازد و ریشه ی مسائل روانی را بررسی و حل نمی کند.
نظرتان را درمورد کارگاه با ما به اشتراک بگذارید