قطع شدن رابطۀ دوستی دردناک است، حتی گاهی بیش از تمام شدن رابطۀ عاشقانه. ممکن است از دوستتان دور افتاده باشید، با او دعوا کرده باشید یا موقعیتی دردناک تجربه کرده باشید. خیلی‌ها مدام به این فکر می‌کنند که مشکل کجا بوده یا چه کار دیگری می‌توانسته‌اند انجام دهند. به اینها فکر کردن طبیعی است، ولی گاهی اوقات تبدیل می‌شود به اشتغال ذهنی مداوم دربارۀ اینکه چقدر دلتان برای دوستتان تنگ شده.
اندیشیدن به دوستیِ پایان‌یافته بخشی از روند درمان است، ولی اگر نسبت به آن «وسواس» پیدا کنید، عبور کردن از آن دشوار می‌شود. اگر بیاموزید که بیش از حد به قطع رابطۀ دوستانه‌تان نیندیشید، می‌تواند کمکتان کند که دوباره تمرکزتان را به دست بیاورید و با چشم‌اندازی تازه به آینده بنگرید.
از قطع شدن رابطۀ دوستی چگونه باید عبور کرد
1- مراقبۀ هشیارانه (ذهن‌آگاهانه) را تمرین کنید
مراقبه (مدیتیشن) و تمرین ذهن‌آگاهی می‌توانند به آرام کردن ذهنتان و توقف نشخوار فکری دربارۀ گذشته کمک کنند. اگر نمی‌توانید از فکر کردن به دوستی ازدست‌رفته‌تان دست بردارید، از مراقبۀ هشیارانه بهره بگیرید تا بتوانید دوباره بر اندیشه‌هایتان تمرکز کنید. این کار می‌تواند یاری‌تان کند از احساس‌های خودتان آگاه شوید و درنتیجه بتوانید لحظۀ حال را دریابید و افکار وسواس‌گونه‌تان را متوقف سازید.
2- با فرد مورداعتمادتان حرف بزنید
آنجلا سیتکا، کارشناس زوج‌درمانی و خانواده‌درمانی، پیشنهاد می‌کند که با فردی که به او اعتماد دارید، حرف بزنید تا کمکتان کند به فکر کردن بیش از حد دربارۀ دوستی تمام‌شده ادامه ندهید. او این طور توضیح می‌دهد که ازآنجاکه آدم‌ها همیشه متوجه نیستند که قطع شدن رابطۀ دوستی چه خلأ بزرگی می‌تواند ایجاد کند، ضروری است «نیازهایتان را با دیگرانی در میان بگذارید که پذیرای عزیزان شما هستند تا بتوانند گامی بردارند و حمایتتان کنند».
گفتگو کردن با یکی از دوستان یا اعضای خانواده‌تان می‌تواند کمکتان کند آنچه اتفاق افتاده بهتر تحلیل کنید. شما می‌توانید در مقابل او احساسات خود را بیرون بریزید و به توصیه‌ها یا بازخوردهایش گوش کنید تا کمکتان کند حالتان بهتر بشود. سعی کنید با کسی حرف بزنید که دوست مشترکتان با فردی نباشد که دارید درباره‌اش حرف می‌زنید تا از ایجاد مشکلات دیگر یا ناراحتی‌های غیرضروری پرهیز کرده باشید.
اگر حرف زدن با یکی از آدم‌های زندگی‌تان برایتان معذب‌کننده است، روان‌درمانگر می‌تواند کمکتان کند. او یاری‌تان می‌کند این قطع رابطه را پردازش کنید و راه‌هایی بیابید تا بتوانید پیش بروید. سیتکا می‌گوید: «روان‌درمانگر ماهر رابطه می‌تواند کمکتان کند برای خودتان نقطۀ پایانی بیابید و همچنین به شما بینش‌هایی برای پرداختن به دوستی‌های آینده‌تان بدهد.»
3- به آنچه شما را یاد او می‌اندازد نگاه نکنید
نگاه کردن مداوم به چیزهایی که شما را به یاد آن فرد می‌اندازد ممکن است عبور کردن از ماجرا را برایتان دشوار سازد. سعی کنید هدیه‌ها، عکس‌ها و هر چیز دیگری را که مانع تمرکز شما بر لحظۀ حال می‌شود، جمع کنید و از جلو چشم بردارید.
4- خودمراقبتی را در اولویت بگذارید
بکا اسمیت، کارشناس مشاورۀ تخصصی و متخصص ارشد بالینی در آکادمی بیس‌پوینت، می‌گوید بهترین کار این است که «مثبت باشید و بر خودتان تمرکز کنید». تمرکز کردن بر مراقبت از نیازهای جسمانی و هیجانی خودتان می‌تواند کمکتان کند پیش بروید. همچنین کمکتان می‌کند به یاد داشته باشید که بدون آن رابطۀ دوستی خاص هم می‌توانید رشد کنید.
تمرکز کردن بر خودتان می‌تواند یاری‌تان کند که آن دوستی ازدست‌رفته را از ذهنتان خارج کنید. همچنین می‌تواند کمکتان کند که عزت نفس خود را بسازید و ببینید که بدون آن شخص خاص هم حالتان خوب است. برای اولویت دادن به خودمراقبتی‌تان می‌توانید این کارها را انجام دهید:
• غذای سالم بخورید
• به میزان کافی بخوابید
• ورزش کنید
• بر سرگرمی‌ها و تفریح‌های خودتان تمرکز کنید.
5- عادت‌ها و خاطره‌های تازه بسازید
زمانی که به کسی نزدیک هستید، ممکن است هیچ چیز تازه‌ای امتحان نکرده باشید یا از محدودۀ راحتی خود خارج نشده باشید. بدون دریافتن این نکته، ممکن است دوستی‌تان شما را عقب نگه دارد چرا که آدم خوش‌خیالی می‌شوید. اگر این رابطۀ دوستی تمام شود، می‌توانید آن را فرصتی برای ساختن عادت‌ها و ایجاد خاطره‌های تازه قرار دهید.
6- طرز فکرتان را راجع به اشتباه‌هایتان عوض کنید
هیچ کس بی‌عیب‌ونقص نیست، حتی شما دوست عزیز! ولی معنایش این نیست که بابت مشکلات ایجادشده خودخوری کنید. دکتر فرن کازلو این طور توضیح می‌دهد: «این ارزشمند است که مسئولیت نقش خود را در تمام شدن رابطه بپذیرید، ولی از آن قصه‌ای نسازید که شما را گیر بیندازد یا تصویری تحقیرآمیز از شما نشان بدهد.»
اگر طرز فکرتان را تغییر بدهید و به اشتباه‌هایتان به‌جای پشیمانی به چشم درس بنگرید، به خودتان کمک کرده‌اید که رو به جلو حرکت کنید. این درس‌ها می‌توانند بهتان بیاموزند که در دوستی‌های آینده‌تان چطور رفتار کنید تا از خیانت یا دور افتادن از یکدیگر پیشگیری کنید.
تغییر دادن طرز فکر غالباً نیازمند بخشیدن خودتان است. اگر خودتان را بابت مشکل پیش‌آمده سرزنش می‌کنید، باید بیاموزید که تجربه‌تان را بپذیرید، چون اتفاقی را که افتاده است نمی‌توانید تغییر بدهید. می‌توانید از خطاهایتان به‌عنوان فرصتی برای یادگیری بهره ببرید تا در موقعیت‌های آینده دوست بهتری باشید.
7- هرگاه توانستید، راه‌حلی بیابید
به هم خوردن رابطۀ دوستی سخت است، چون همیشه راه‌حلی برایش وجود ندارد. اگر طرف مقابلتان تمایل داشت، به دنبال پاسخی باشید برای اینکه چه اتفاقی افتاده و چرا دوستی‌تان به پایان رسیده است. این کار می‌تواند کمکتان کند آن رابطه را ببندید، عذرخواهی کنید یا احساسات خود را ابراز کنید و سپس عبور کنید و جلو بروید.
8- احساساتتان را روی کاغذ بیاورید
نوشتن دربارۀ احساساتتان می‌تواند کمکتان کند از درد و سردرگمی‌های مرتبط با دوست سابقتان رها شوید. سعی کنید همۀ چیزهایی را بنویسید که می‌اندیشید، احساس می‌کنید و انجام می‌دهید. این کار یاری‌تان می‌کند خودتان را بهتر درک کنید و منفی بودن را رها کنید.
9- از شبکه‌های اجتماعی مدتی فاصله بگیرید
طبق پژوهش مختصری که سال 2022 در استرالیا انجام شد، استفادۀ افراطی از شبکه‌های اجتماعی ممکن است به مقایسه، عزت نفس پایین و افسردگی منجر شود. سعی کنید به مدت حدوداً یک تا چهار هفته از شبکه‌های اجتماعی دور بشوید. شاید دشوار باشد، ولی پرهیز از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند کمکتان کند برای فعالیت‌های موردعلاقه‌تان یا تمرکز بر خودمراقبتی‌تان زمان بیشتری در اختیار داشته باشید.
همچنین می‌توانید زمانی را که با دوری از شبکه‌های اجتماعی به دست می‌آورید صرف تمرکز بر جامعۀ خودتان یا کمک به نیازمندان بکنید. غالب اوقات کمک کردن به دیگران و وقت گذراندن در جامعه می‌تواند بهمان یادآوری کند که تنها نیستیم و به این ترتیب احساس ارتباط و اتصال را برایمان مهیا کند. پژوهشی در سال 2018 مشخص کرد که انجام دادن کار داوطلبانه می‌تواند سلامتی عمومی ما را بهبود بخشد. بسته به علاقه‌مندی‌های شخصی‌تان، می‌توانید تصمیم بگیرید که در این زمینه‌ها داوطلبانه فعالیت کنید:
• کار در بانک غذای محلی
• کار در باغ جمعی
• دستیاری در برگزاری رأی‌گیری
• کمک به حیوانات در پناه‌گاه‌ها
• مربی‌گری کودکان
اگر هنوز آمادگی‌اش را ندارید که مدتی از شبکه‌های اجتماعی فاصله بگیرید، این گزینه را هم دارید که موقتاً صفحۀ دوست سابقتان را میوت (خاموش) کنید. این کار احتمال برخورد شما با پست‌های آیندۀ او را در صفحه‌اش کاهش می‌دهد.
پایان یافتن رابطۀ دوستانه در مقایسه با رابطۀ عاشقانه
پایان یافتن رابطۀ دوستانه ممکن است سخت‌تر از قطع شدن رابطۀ عاشقانه باشد. شما می‌توانید از این درد رها شوید و قوی‌تر بشوید، ولی لازمه‌اش زمان و خودمراقبتی است. تحقیقی در سال 2023 نشان داد که دوستی‌های بزرگسالان حیاتی است و بهتر از روابط خانوادگی می‌تواند برایمان حال خوب و سلامتی به ارمغان بیاورد. در ادامه برخی از دلایلی را می‌خوانید که معلوم می‌کند چرا پایان یافتن رابطۀ دوستانه دشوارتر از رابطۀ عاشقانه است.
تعریف‌ها و انتظارهای متفاوت
در رابطۀ عاشقانه، انتظارات تعریف‌شده‌ترند. همچنین احتمال بیشتری دارد که نیازهایتان را ابراز کنید و هرگاه حس کردید نادیده گرفته شده‌اید، آن را به زبان بیاورید. در رابطۀ دوستانه ولی همیشه این چنین نیست. هنگامی که یکی از دوستان از گفتگو دربارۀ مشکلات بهراسد، ممکن است به فاصله گرفتن منجر شود. درحالی‌که دوست نادیده‌گرفته‌شده می‌داند چه اتفاقی افتاده، دوست دوم ممکن است متعجب باشد که کجای کار اشتباه بوده است.
نمی‌دانید که چگونه درباره‌اش صحبت کنید
هنگامی که رابطۀ دوستی به دلیل فاصله گرفتن از بین می‌رود، همیشه گفتگویی برای خاتمه دادن رابطه صورت نمی‌گیرد. ممکن است ندانید که چطور باید درباره‌اش بحث کنید یا حتی اگر بخواهید بحث کنید، نمی‌دانید چطور باید بروید سر اصل مطلب. به‌علاوه حرف زدن درباره‌اش شما را آسیب‌پذیر می‌کند، چرا که ممکن است ختم شود به چیزهایی که دلتان نمی‌خواهد بشنوید. از سوی دیگر، قطع شدن رابطۀ عاشقانه معمولاً همراه با گفتگویی است که امکان بستن پرونده‌اش را فراهم می‌کند.
ممکن است موجب شرم بیشتر بشود
بزرگسالان معمولاً چنین می‌اندیشند که باید مشکلات دوستی‌شان را حل کنند، چون همۀ ما اهمیت ارزش قائل شدن برای دوستی‌هایمان را می‌دانیم. ولی اگر به نتیجه نرسد، ممکن است شرمسار بشویم از اینکه نتوانسته‌ایم آن را به نتیجه برسانیم. اگر نتوانیم دوستی‌مان را حفظ کنیم، حتی ممکن است احساس کنیم خطایی مرتکب شده‌ایم.
گاهی اوقات ممکن است فکر کنید که فقط شمایید که دارید دست‌وپا می‌زنید. اگر چنین بشود، بیشتر احتمال دارد که احساساتتان را برای خودتان نگه دارید، نسبت به وقتی که رابطۀ عاشقانه‌تان تمام می‌شود. این احساس شرمساری و ترس از حرف زدن با دیگران می‌تواند باعث شود احساس انزوا کنید.
گفتگو دربارۀ پایان دوستی آن‌قدرها واضح نیست
وقتی رابطۀ عاشقانه‌ای را تمام می‌کنید، اصطلاحاتی که به کار می‌برید درمجموع کاملاً شفاف و واضح‌اند. اگر شما و شریک عاطفی سابقتان تصمیم بگیرید که همچنین با یکدیگر در تماس باشید، می‌توانید موقع قطع کردن رابطه درباره‌اش بحث کنید. ولی در تمام شدن رابطۀ دوستانه این همیشه صدق نمی‌کند. وقتی دیگر با یکدیگر دوست نیستید، احتمالاً به این بحث نمی‌پردازید که آیا در موقعیت‌های خاص همچنان به ارتباطتان ادامه می‌دهید یا نه. همیشه در این باره صحبت نمی‌کنید که مثلاً برنامه‌های گروهی را، که به طور بالقوه به تجربه‌های عجیبی می‌انجامد، چگونه مدیریت خواهید کرد.
وقتی گزینه‌هایی همچون فاصله گرفتن و بخش‌بخش کردن وجود دارد، سخت است بدانید که باید کدام را انتخاب کنید، مگر اینکه قبلاً درباره‌اش بحث کرده باشید. اگر برایتان مقدور است، سعی کنید با کلمات و اصطلاحاتی گفتگو کنید که بتوانند تجربه‌های عجیب و نامطلوب آینده را از بین ببرند، به‌ویژه اگر دوستان مشترک دارید.
سوگواری برای دوستی پایان‌یافته ممکن است غیرمنتظره باشد
تعریف کردن عشق برای همۀ آدم‌های اطرافمان ساده نیست، چون مداوم درباره‌اش بحث نمی‌شود. این ممکن است برایتان غافلگیرکننده باشد، چرا که می‌دانید قطع شدن رابطۀ عاشقانه باعث سوگواری و دل‌شکستگی می‌شود، ولی هنگام پایان یافتن رابطۀ دوستانه معمولاً به این جنبه توجه نمی‌شود. هنگامی که سوگ از راه می‌رسد، اینها ممکن است غافلگیرتان کنند:
• خشم
• اندوه
• تنهایی
• اضطراب.
نشانه‌های پایان دوستی کدام‌اند؟
تمام شدن دوستی‌ها دشوار است، چرا که رابطۀ دوستانه در زندگی ما نقشی پررنگ و پیچیده ایفا می‌کند. قطع شدن رابطۀ دوستانه دردناک است و ممکن است احساس کنید در نقطۀ کور قرار گرفته‌اید، ولی نشانه‌های رایجی هست که معلوم می‌کند رابطۀ دوستی باید تمام شود. این نشانه‌ها به مرور زمان ایجاد می‌شوند و برخی از آنها عبارت‌اند از:
• خیانت یا کمبود اعتماد
• سوءتفاهم‌های مداوم
• ارزش‌های متفاوت
• تغییر علاقه‌مندی‌ها
• کمبود گفتگو و تعامل
• احساس حمایت نشدن یا مرتبط نبودن
• بدرفتاری (فیزیکی یا هیجانی)
• دعوا
• رفتار سمی بدون تلاش برای بهبود
• احساس قضاوت یا تحقیر شدن
• عقب نگه داشته شدن
گاهی اوقات مواجه شدن با این نشانه‌ها و فکر کردن به اینکه بهتر است دوستی را تمام کنیم دشوار است. زمان بگذارید و بررسی کنید که آیا رابطه‌تان می‌تواند یا لازم است نجات داده شود، یا اینکه بهتر است دست بردارید و مسیر خودتان را ادامه دهید. هنگامی هم که دارید به نحوۀ مدیریت و کنترل کردنش می‌اندیشید، سعی کنید خودتان و حال خوب خودتان را در اولویت قرار دهید.
گا‌م‌های بعدی
درد قطع رابطۀ دوستانه واقعی است و شما زمان لازم دارید تا بهبود یابید. گاهی حتی از قطع رابطۀ عاشقانه یا سایر فقدان‌ها هم سخت‌تر است، پس سعی کنید بابت اینکه روزهای دشواری می‌گذرانید، به خودتان سخت نگیرید. اگر در گیرودار از دست دادن دوستتان اوقات سختی تجربه می‌کنید، بدانید که تنها نیستید. توصیه‌های زیر می‌توانند کمکتان کنند که با این فقدان کنار بیایید:
• با فردی که مورد اعتمادتان است حرف بزنید
• سلامتی و حال خوب خودتان را در اولویت قرار دهید
• از متخصص سلامت روان کمک بگیرید
• خاطره‌ها و عادت‌های تازه بسازید
• در استفاده از شبکه‌های اجتماعی حدومرز تعیین کنید
• آزادانه و شفاف گفتگو کنید تا راه‌حلی بیابید.
این راهکارها می‌توانند یاری‌تان کنند که از قطع رابطۀ دوستانه‌تان عبور کنید و دوباره شادی و خوشبختی را بیابید. شما می‌توانید دوستان دیگری پیدا کنید و از تجربه‌های تازه‌تری لذت ببرید. امیدواری خود را حفظ کنید؛ حتماً دوستانی خواهید یافت که شما را دوست داشته باشند و حمایتتان کنند.
نظرتان را درمورد کارگاه با ما به اشتراک بگذارید