کینه یعنی اصرار به آسیب‌رسانی یا ابراز خشم به فردی دیگر، به علت خطایی واقعی یا تصورشده. کینه ممکن است کوتاه‌مدت باشد یا یک عمر تمام طول بکشد که باعث خطرهایی بالقوه برای سلامتی می‌شود. در معرض کینۀ کسی قرار گرفتن ممکن است دردناک و گیج‌کننده باشد. ممکن است بخواهید رابطه را ترمیم کنید، ولی طرف مقابلتان هنوز عصبانی است یا خودش را عقب می‌کشد. شما ممکن است مجبور شوید با خشم یا درد خودتان هم، که ناشی از کینۀ فرد مقابل است، کنار بیایید.
متخصصان سلامت، برای سلامتی روانی و جسمانی خودتان، توصیه می‌کنند که کینه را رها کنید، چه کینه‌ای از طرف خودتان باشد و چه از طرف کسی دیگر. آسیب، احساس گناه یا خشمی که از کینۀ فردی دیگر احساس می‌کنید، به مرور زمان کم‌رنگ می‌شود. اگر نشد، راه‌هایی برای کمک به آن وجود دارد. برای رهایی از کینه، شما می‌توانید سراغ اینها بروید:
• دوستان حمایتگر
• تمرین‌هایی برای سلامتی و خوب بودن
• روان‌درمانی
چرا آدم‌ها کینه‌ای می‌شوند؟
دلایل کینه‌ای شدن آدم‌ها خیلی مختلف و متعدد است، از دلایل جدی گرفته تا پیش‌پاافتاده. بعضی از رایج‌ترین منابع کینه عبارت‌اند از:
• سوءتفاهم
• احساس کنار گذاشته شدن
• احساس تنفر فروخورده
• اختلافات خانوادگی
• انتظارات غیرمنطقی و بیجا
چه نوع شخصیتی کینه‌ای می‌شود؟
کسانی که بیش از سایرین احتمال دارد کینه بورزند آنهایی هستند که رویکردی منفی به زندگی دارند و نیز هیجاناتی از این قبیل:
• غبطه
• حسادت
• خشم سمی.
عوامل دیگری هم ممکن است در ایجاد کینه نقش داشته باشند، ازجمله:
• پیش‌زمینۀ فرهنگی
• تربیت خانوادگی
• سابقۀ آسیب یا ترومای شخصی.
پژوهشی که سال 2021 انجام شد شش ویژگی رایج را در افراد کینه‌ای شناسایی کرد:
1. نیاز به اعتباریابی و تأیید
2. احساس برتری اخلاقی
3. ناتوانی در رها کردن و گذشتن
4. تمایل به زنده نگه داشتن کینه‌های قدیمی
5. تمایل به پیوند عمیق با دیگران
6. انتظارات سفت‌وسخت دربارۀ آینده.
وقتی کسی به شما کینه می‌ورزد معنایش چیست؟
کینه‌ای که شخصی نسبت به شما دارد مربوط به اوست، نه شما. این اوست که تنفر را در دلش نگه می‌دارد و می‌گذارد که این آتش روشن بماند. حتی اگر او هم از کینه‌اش نسبت به شما دست برندارد، شما خودتان می‌توانید از آن بگذرید و رهایش کنید.
دکتر فردریک لاسکین بنیان‌گذار «پروژۀ بخشش استنفورد» است و نویسندۀ کتاب برای همیشه ببخش. او در متنی، منتشرشده در نیویورک تایمز، می‌گوید: «چسبیدن به کینه حقیقتاً روش غیرمفیدی است برای مواجه شدن با موقعیتی در زندگی‌تان که نتوانسته‌اید از عهده‌اش برآیید.»
قضاوت مطلق
کینه معمولاً با این برداشت غلط ساده آغاز می‌شود که آدم‌ها یا کاملاً خوب‌اند یا کاملاً بد. چنین طرز فکری پیچیدگی‌های روابط انسانی را نادیده می‌گیرد و به تفکر «همه یا هیچ» تکیه می‌کند. قضاوت مطلق می‌تواند همانندسازی به‌عنوان قربانی را در فرد کینه‌ای تقویت کند. چنین فردی ممکن است احساس کند که قادر نیست هیچ‌گونه مسئولیتی را نسبت به کینه‌اش بپذیرید یا درمانش کند.
قدرت پذیرش
گاهی اوقات برای رفع کینۀ فردی دیگر نسبت به خودتان کار چندانی از دست شما برنمی‌آید. این مشکل او ممکن است در مزاج روان‌شناختی و سابقۀ شخصی‌اش ریشه‌های عمیقی داشته باشد. در این صورت پذیرش می‌تواند بهترین گام بعدی شما باشد. پذیرش به معنای توجیه کینه یا پذیرفتن سرزنش طرف مقابل نیست؛ به بلکه این معناست که این کینه را به رسمیت بشناسید و سپس از آن عبور کنید و به زندگی‌تان برسید.
قدرت بخشش
بخشش یک پشتیبان و حامی قدرتمند برای شما در مسیر سلامتی‌تان است. تحقیقات نشان می‌دهند که بخشش می‌تواند:
• خطر حملۀ قلبی را کاهش دهد
• خواب را بهبود بدهد
• درد را کاهش بدهد
• سطح این مشکلات را کاهش دهد:
o اضطراب
o افسردگی
o استرس
از سوی دیگر، خشم به مرور زمان ممکن است سمی بشود. هرچند خشم می‌تواند پاسخ اولیۀ سالمی باشد، پژوهشی در سال 2019 نشان می‌دهد که خشم بلندمدت ممکن است در بسیاری از مخاطرات سلامت نقش داشته باشد، از جمله:
• بیماری‌های قلبی
• دیابت
• واکنش ایمنی
• استرس.
چگونه از کینه رها شویم
آیا کسی که به شما کینه دارد، در برابر شماست؟ در ادامه راهکارهایی برای عبور از این مشکل می‌خوانید:
• بپذیرید. پیش از هرچیز این کینه را به رسمیت بشناسید. بگذارید باشد. از تعمق زیاد درباره‌اش یا بحث عمیق درباره‌اش با دیگران بپرهیزید. ببینید که در راستای درمانش چه کاری از دستتان برمی‌آید، البته اگر اصلاً کاری بربیاید.
• جبران کنید. شاید شما با نظر فرد کینه‌ای موافق نباشید، ولی سعی کنید خودتان را جای او بگذارید. ممکن است احساسات جریحه‌دارشده یا فقدان ملموسی پیدا کنید که دلیلش کارهای شما بوده است. ببینید چه کمکی، به هر شکلی، می‌توانید بکنید. یک عذرخواهی ساده در این مرحله می‌تواند پیشرفت بسیاری ایجاد کند.
• ببخشید و رها کنید. بخشیدن به معنای توجیه کردن یا فراموش کردن نیست؛ تصمیم شما برای رها کردن هیجانات منفی‌ای است که احتمالاً نسبت به این کینه یا این فرد کینه‌ای در درون خود دارید.
• عبور کنید و پیش بروید. برای سلامتی روانی و جسمانی خودتان مهم است که عبور کنید و به زندگی خودتان برسید. آنچه می‌توانید درباره‌اش تصمیم بگیرید این است که نسبت به این کینه چه پاسخی نشان بدهید و اجازه بدهید که کینه چه تأثیری بر زندگی شما بگذارد.
بیایید جمع‌بندی کنیم
ممکن است شما قادر نباشید شرایطی را تغییر بدهید که منجر به ایجاد کینه شده (حتی اگر این کینه در وجود خودتان باشد)، ولی می‌توانید:
• این تغییرناپذیری را بپذیرید
• جبران کنید، چه مستقیماً از طرف خودتان یا گروهتان و چه در درون خودتان
• ببخشید
• از این کینه عبور کنید و آن را پشت سر بگذارید.
هرگاه چیزی شما را تحریک کرد یا به یاد کینه انداخت، شاید این مفید باشد که یک ذکر (مانترا) یا عقیده را برای خودتان تکرار کنید تا رشد و عبورتان را از این کینه تأیید کند و به آن اعتبار ببخشد. به قول کریس جیمی، در کتاب شعرش به نام سالومه: در هر اینچ در هر مایل، «کینه از آنِ کسانی است که اصرار دارند چیزی طلب دارند؛ بخشش اما از آنِ کسانی است که ظرفیت کافی برای عبور کردن را دارند.»
نظرتان را درمورد کارگاه با ما به اشتراک بگذارید
AZ
9 شهریور 1402
بسیار کاربردی و مفید