از اختلال شخصیتی ضد اجتماعی چه می‏ دانید؟

اختلال شخصیت ضداجتماعی (ASPD) نوعی اختلال شخصیت است که اغلب با توجه کم یا بی‌توجهی نسبت به دیگران و نیازهای آن‌ها و همچنین و عدم توجه به درست یا غلط مشخص می‌شود. فرد مبتلابه اختلال شخصیت ضداجتماعی می‌تواند جذاب و شوخ‌طبع بوده و در عین حال فریبنده و بدجنس باشد. فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی ممکن است به‌صورت تکانشی، بی‌پروا و گاهی با خشونت عمل کند. نادیده گرفتن و زیر پا گذاشتن قوانین همچنین در افراد مبتلا به ASPD بسیار دیده می‌شود.

اختلال شخصیت ضداجتماعی چیست؟
اختلال شخصیت ضداجتماعی (ASPD) یک الگوی رفتاری عمیق است که با بی‌توجهی به رفاه دیگران مشخص می‌شود. اعمال یک فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی به سمت استثمار، بی‌پروایی، دست‌کاری و گاهی ارتکاب به جرم میل می‌کند و هیچ‌گونه ابراز پشیمانی بابت اعمال خود یا همدلی با دیگران دارد. این اختلال حدود 1 تا 4 درصد افراد را درگیر کرده و در بین مردان 3 تا 5 برابر بیشتر است. همان‌طور که از نامش پیداست، فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی رفتارهایی انجام می‌دهد که برخلاف هنجارهای اجتماعی است.
آخرین نسخه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی(DSM-5)، ASPD را به عنوان بخشی از گروه اختلال شخصیت دسته B، همراه با اختلالات شخصیت مرزی، هیستریونیک و خودشیفته طبقه‌بندی می‌کند. اختلالات شخصیت دسته B آن‌هایی هستند که فرد در مدیریت احساسات و رفتارهای خود مشکل دارد.

علائم
اختلال شخصیت ضداجتماعی در یک طیف قابل‌تشخیص است، به این معنی که علائم می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. علائم ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. هیچ دو نفر مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی شبیه هم نیستند.
علائم و رفتارهای رایج یک فرد مبتلا به ASPD شامل موارد زیر است:

اقدام به اعمالی که احتمال دستگیری در آن وجود دارد
نداشتن احساس پشیمانی یا گناه و توانمندی همدلی
دروغ گفتن یا فریب دیگران برای منافع شخصی
اشکال در ایجاد روابط پایدار
رفتار پرخاشگرانه یا خشونت‌آمیز نسبت به دیگران
سرزنش دیگران برای مشکلاتشان
رفتاری که هنجارهای اجتماعی را نادیده می‌گیرند

منابع معتبر تحقیقاتی نشان می‌دهند که علائم ASPD اغلب بین 24 تا 44 سالگی به اوج خود رسیده و تمایل به کاهش از سن 45 تا 64 سالگی دارد.
افراد مبتلا به ASPD احتمالاً دچار مشکلات مالی، حقوقی و قانونی، شغلی، سو مصرف مواد، تکانش گری و ناتوانی در برنامه‌ریزی هستند. به یاد داشته باشید که هر کدام از مبتلایان به اختلال شخصیت ضداجتماعی منحصربه‌فرد هستند، بنابراین ممکن است علائم مشابه افراد مبتلا به این بیماری را در بین آن‌ها نیابید.

علل
مشابه بسیاری دیگر از اختلالات روانی، هیچ دلیل مشخصی برای ASPD وجود ندارد. بااین‌حال، متخصصین بر این باورند که عواملی وجود دارد که ممکن است فرد را بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دهد. ژنتیک ممکن است در ایجاد اختلال شخصیت ضداجتماعی نقش داشته باشد. مطالعات مختلف تخمین زده‌اند که وراثت‌پذیری برای این بیماری از 38٪ تا 69٪ متغیر است. این بدان معناست که اگر سابقه خانوادگی اختلال سلوک یا ASPD دارید، شانس بیشتری برای ابتلا به این بیماری خواهید داشت.
عوامل محیطی نیز ممکن است به شیوع ASPD کمک کنند. برخی از عوامل محیطی که ممکن است به طور قابل‌توجهی بر ASPD تأثیر بگذارد شامل تجربیات نامطلوب دوران کودکی، مانند سوءاستفاده فیزیکی و جنسی، نادیده گرفته شدن و طرد شدن است. سایر تأثیرات محیطی ممکن است شامل سوءتغذیه، قرار گرفتن جنین در معرض سیگار یا الکل و داشتن والدینی با اختلال مصرف مواد باشد. اختلال سلوک در دوران کودکی نیز اغلب پیش‌بینی کننده ASPD است.
برخی تحقیقات به عوامل بیولوژیکی نیز اشاره می‌کنند. شواهد نشان می‌دهد که تغییر در ژنی گیرنده وازوپرسین آرژنین می‌تواند پیش‌بینی کننده ASPD باشد. گفته می‌شود که ژن AVPR1A طیف وسیعی از رفتارها را از جمله پیوند اجتماعی، مدیریت استرس و پرخاشگری تنظیم می‌کند. علاوه بر این، تغییرات در ژن گیرنده اکسی توسین (OXTR)- ژنی که بر رفتار اجتماعی و دل‌بستگی تأثیر می‌گذارد - به عنوان عامل احتمالی در طیف رفتارهای رایج در ASPD شناخته‌شده است.

تشخیص
بر اساس DSM-5، معیارهای تشخیص اختلال شخصیت ضداجتماعی شامل الگوی ثابت نادیده گرفتن حقوق دیگران از سن 15 سالگی است که با سه یا بیشتر از رفتارهای زیر نشان داده‌شده است:

بی‌تفاوتی و بی‌پروایی نسبت به امنیت خود یا دیگران
عدم رعایت هنجارهای اجتماعی در مورد رفتارهای قانونی
دروغ گفتن، فریب، استفاده از نام مستعار
عدم ابراز پشیمانی یا همدلی نسبت به آسیب رساندن یا بدرفتاری با دیگران
تکانش گری
پرخاشگری و تحریک‌پذیری
بی‌مسئولیتی مداوم

هیچ آزمایش پزشکی، مانند آزمایش خون، برای پیش‌بینی یا تشخیص ASPD وجود ندارد. اگر به یک متخصص سلامت روان ارجاع داده‌شده اید، از طریق یک ارزیابی روان‌شناختی همراه با یک معاینه فیزیکی مشخص می‌شود که آیا علائم و رفتار شما ناشی از اختلال دیگری است یا خیر.

گسترش اختلال سلوک در دوران کودکی
اگرچه علائم ممکن است از سن 8 سالگی شروع شود، ASPD تنها اختلال شخصیتی است که در دوران کودکی قابل‌تشخیص نیست. بر اساس DSM-5، برای تشخیص ASPD، فرد باید حداقل 18 سال داشته باشد و تا سن 15 سالگی تشخیص قبلی اختلال سلوک داشته باشد. اختلال سلوک یک اختلال رفتاری دوران کودکی است که با زیر پا گذاشتن استانداردها و قوانین اجتماعی مشخص می‌شود. اگر این رفتارهای ضداجتماعی ادامه یابد، تشخیص در سن 18 سالگی به ASPD تبدیل می‌شود. در بین کودکان مبتلا به اختلال سلوک، حدود 40٪ پسران و 25٪ دختران دارای معیارهای تشخیصی اختلال شخصیت ضداجتماعی را دارند. پسرها معمولاً علائم را در دوران کودکی نشان می‌دهند در حالی که دختران اغلب علائم را دیرتر و معمولاً در سن بلوغ نشان می‌دهند. اختلال سلوک یک پیش‌بینی معتبر از ASPD است. کودکانی که بدون تشخیص اختلال سلوک به سن 15 سالگی می‌رسند به احتمال زیاد به ASPD مبتلا نمی‌شوند. تعداد کمی از بزرگ‌سالان مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی که هرگز معیارهای تشخیصی اختلال سلوک را برآورده نکرده‌اند، علائم کمتری دارند.

ASPD در مقابل روان‌پریشی و سوسیوپاتی
روان‌پریشی، سوسیوپاتی و اختلال شخصیت ضداجتماعی اغلب به‌جای یکدیگر استفاده می‌شوند، اما در هر حالت تفاوت‌هایی وجود دارد. اختلال شخصیت ضداجتماعی یک اختلال روانی قابل تشخیص بر اساس علائم رفتاری است. از سوی دیگر، روان‌پریشی و سوسیوپاتی به‌عنوان اختلالات واقعی در DSM-5 فهرست نشده‌اند، اما ممکن است به‌عنوان صفات یا گرایش‌ها در نظر گرفته شوند. برخی از افراد مبتلا به ASPD ممکن است دارای ویژگی های روانی یا اجتماعی باشند. این‌طور در نظر گرفته می‌شود که روان‌پریشی بیشتر مبتنی بر بیولوژی بوده، درحالی‌که سوسیوپاتی بیشتر تحت تأثیر محیط شکل می‌گیرد.

شرایط مشابه
اختلال شخصیت ضداجتماعی علائم مشترکی با چندین بیماری روانی دیگر دارد. به همین دلیل، سایر شرایط ممکن است همراه با این اختلال رخ دهد یا در برخی موارد، باعث تشخیص اشتباه شود.
برخی از بیماری‌ها علائم مشابهی اختلال شخصیت ضداجتماعی دارند که شامل موارد زیر است:

اختلال شخصیت خودشیفته: این‌یک اختلال در دسته B است. این شرایط با استثمار و عدم همدلی تعریف می‌شود. بااین‌حال، افراد مبتلا به این اختلال پرخاشگر و فریب‌کار نیستند.
اختلال شخصیت مرزی: این نیز یک اختلال شخصیت در دسته B است. رفتارهای افراد مبتلا به این وضعیت اغلب برای جلب اطمینان و محبت و نه برای منافع شخصی است.
اختلال مصرف مواد: این وضعیت معمولاً با اختلال شخصیت ضداجتماعی همراه است. با این حال، مهم است که بین تکانش گری و بی‌مسئولیتی به دلیل مصرف مواد در مقابل بخشی از الگوی رفتاری معمولی افراد درگیر با اختلال شخصیت ضداجتماعی تفاوت قائل شویم.

شرایط دیگری نیز ممکن است همراه با اختلال شخصیت ضداجتماعی رخ دهد:

اختلال افسردگی اساسی
اختلالات اضطرابی
قماربازی بیمارگونه
اختلال شبه جسمی
اختلالات جنسی

رفتار
شواهد کافی برای حمایت از تأثیر دارو درمانی و یا روان‌درمانی جهت بهبود اختلال شخصیت ضداجتماعی وجود ندارد. در حال حاضر مؤثرترین و کم هزینه ترین درمان، مداخله زودهنگام در کودکان مبتلا به اختلال سلوک است. افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی به احتمال زیاد به تنهایی به دنبال درمان نیستند، زیرا رفتارهای آن‌ها بخش عمیقی از شخصیت آن‌ها است و ممکن است به‌سختی به عنوان اشتباه عینی تلقی شود. این مهم است که ما درمان‌های پیشگیرانه بهتری پیدا کنیم، زیرا بسیاری از افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی تنها پس از آسیب رساندن به دیگران و دستگیری، تشخیص داده می‌شوند. بستری شدن در بیمارستان برای مبتلایان به اختلال شخصیت ضد اجتماعی فایده اندکی دارد، اما می‌توان از آن برای درمان بیماری‌های همبود مانند اختلال مصرف مواد یا خودکشی استفاده کرد. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد درمان مبتنی بر ذهنیت (MBT) ممکن است یک گزینه امیدوارکننده برای ASPD باشد. MBT به افراد کمک می‌کند تا از وضعیت روانی خود و دیگران آگاهی بیشتری داشته باشند.

چشم‌انداز بلندمدت
اختلال شخصیت ضداجتماعی یک بیماری مادام‌العمر‌است. با این حال، علائم پس از میان‌سالی کاهش می‌یابد. کسانی که با علائم خفیف‌تر شروع می‌کنند، با افزایش سن، بهبود بیشتری نشان می‌دهند.
نرخ جرم و جنایت نیز منعکس‌کننده این است، زیرا جرائم شدید کمتری توسط افراد مسن انجام می‌شود. افرادی که دیرتر ASPD شروع شده است، معمولاً مشکلات رفتاری شدیدتری دارند.
به یاد داشته باشید که علائم ASPD می‌تواند در هر فردی متفاوت به نظر برسد. فقط به این دلیل که شما ASPD دارید به این معنی نیست که به روش‌های خشونت آمیز یا به روش هایی که ممکن است منجر به دستگیری شود، رفتار خواهید کرد. چرا که همه افراد مبتلا به ASPD قانون را زیر پا نمی گذارند یا به دیگران صدمه نمی زنند.