به هم خوردن رابطۀ دوستانه هیچ وقت راحت نیست. امروز به شما راه‌هایی برای کنار آمدن با قطع رابطۀ دوستی می‌گوییم. دوستی نقشی حیاتی در زندگی‌مان دارد. از کودکی تا بزرگسالی، ما همیشه به افرادی نزدیک می‌شویم که حس می‌کنیم به‌راحتی می‌توانیم افکار و رازهای عمیقمان را با آنها به اشتراک بگذاریم. درست است که در طول زندگی‌مان دوستی‌های مختلف احتمالاً می‌آیند و می‌روند، ولی ممکن است عبور کردن از آن برای بعضی‌ها دشوارتر باشد. درک کردن این موضوع که چرا دوستی‌ها ناگهان قطع می‌شوند و دانستن اینکه چطور باید با آن کنار آمد می‌تواند به شما در تحمل فقدان ناگهانی کمک کند.
چرا دوستی‌ها ناگهان به پایان می‌رسند؟
ژانین ایلسلی، روان‌درمانگر مجرب اهل مونتکلیرِ نیوجرسی، می‌گوید: «دلایل پایان دوستی همان‌قدر متنوع است که دلایل شروع آن؛ حتی به شکل‌هایی پیش‌بینی‌نشده و خوش‌اقبالانه. آدم‌ها به هم می‌رسند و از هم دور می‌شوند، همان‌قدر طبیعی که تخته‌پاره‌هایی روی امواج دریا.» مونتکلیر در ادامه این‌طور توضیح می‌دهد: «ما عادت داریم دنبال عوامل عاقلانه و دلایل منطقی بگردیم، ولی جستجو برای درک قطع رابطه، حجم انبوهی از پذیرش و شفقت را نیز به همراه دارد؛ هم برای خودمان، هم برای دیگری و هم برای خودِ دوستی.»
دلایل احتمالی قطع ناگهانی رابطۀ دوستانه:
• تغییر انتظارات
• تعارض یا جروبحث
• با گذشت زمان یکدیگر را کنار می‌گذارید
• نابرابری حجمِ دادن و گرفتن در رابطۀ دوستی
• عوامل بیرونی، مانند تغییر شغل یا جابجایی خانه
از کجا بفهمیم دوستی به پایان رسیده؟
تمام شدن دوستی یک نشانۀ قطعی ندارد. ولی از روی سرنخ‌های زیر می‌توانید دریابید که کم‌کم دارد به پایان می‌رسد:
• کم‌کم کمتر از قبل با یکدیگر حرف می‌زنید.
• شک می‌کنید که دوستتان برایتان اهمیت قائل است.
• دیگر آن‌قدرها با هم خوش نمی‌گذرانید.
• وقتی کنار او هستید، دیگر مثل همیشۀ خودتان رفتار نمی‌کنید.
• حسی درونی بهتان می‌گوید که در دوستی‌تان چرخشی رخ داده.
کنار آمدن با پایان یک دوستی صمیمانه
دوستی حقیقی با خودش لذتی وصف‌نشدنی به همراه می‌آورد. ولی وقتی دوستی به پایان می‌رسد، چه ناگهانی و چه به‌مرور، ممکن است به شما احساس غم و تنهایی بدهد. به‌هرحال برای کنار آمدن و تحمل فقدانتان و پیدا کردن احساسی بهتر راه‌هایی وجود دارد. چند پیشنهاد عبارت‌اند از:
1- به خودتان اجازه بدهید هیجاناتتان را حس کنید
هرچند خاتمه ممکن است بخش مهمی از بینش‌یابیِ فقدان باشد، همیشه هم اتفاق نمی‌افتد. این را نیکول اسبوردون می‌گوید، مددکار اجتماعی بالینی اهل آریزونا و نویسندۀ کتاب بقای دوستی‌های زنان: خوب، بد، زشت. اسبوردون معتقد است سوگواری برای دوستی ضروری است و اینکه به خودتان اجازه بدهید هیجاناتتان را حس کنید. اگر احساس کردنِ احساساتتان دربارۀ دوست ازدست‌رفته‌تان برای شما سخت است، پیشنهاد این متخصص این است که برای دوستتان نامه‌ای بنویسید و بعد پاره‌اش کنید. چنین کاری بهتان اجازه می‌دهد هیجاناتتان را صادقانه ابراز کنید، بدون اینکه نگران باشید کسی دیگر آن را بخواند.
2- به خودتان اولویت بدهید
«وقتی رابطۀ دوستی دیگر جواب نمی‌دهد، ساده است که خودمان را سرزنش کنیم.» این نظر لورا ریپئون است، مددکار اجتماعی بالینی و صاحب مرکز روان‌درمانی کالم واترز در ویلینگتونِ کارولینای شمالی. ریپئون می‌گوید: «هرگاه با اوضاع دشواری مواجه می‌شوید، حواستان باشد که به خودتان استراحت بدهید و با خودتان مهربانانه و شفقت‌آمیز رفتار کنید. ایلسلی هم وقت گذراندن در طبیعت، روزانه‌نویسی و مدیتیشن را پیشنهاد می‌کند؛ کارهایی که به شما کمک می‌کنند با آنچه درونتان دارد اتفاق می‌افتد انطباق پیدا کنید.
3- سراغ متخصص سلامت روان بروید
تحمل کردن رنج از دست دادن رابطۀ دوستی ممکن است گاهی دشوار باشد. ایلسلی معتقد است که حرف زدن با روان‌درمانگر می‌تواند کمکتان کند تا از هیجان‌ها و باورهایی پرده بردارید که ممکن است با پایان دوستی همراه باشند. اگر احساساتتان را ابراز نکنید، ممکن است سرکوبشان کنید. ایلسلی می‌گوید: «چنین چیزی هضم‌نشده و جذب‌نشده باقی می‌ماند، برعکسِ تاروپودِ منسجم روابطمان در زندگی.»
قدم‌های بعدی
دوستی بخش مهمی از زندگی ماست و بنا به دلایل مختلفی ممکن است ناگهان به پایان برسد، دلایلی همچون تعارض و شرایط تغییریافته. رچند هیچ نشانۀ معینی برای پایان دوستی وجود ندارد، سرنخ‌هایی هست که می‌گوید شاید دوستی‌تان دارد به آخر می‌رسد. مثلاً ممکن است دیگر مثل گذشته یکدیگر را نبینید و با هم حرف نزنید. وقتی رابطۀ دوستی به پایان می‌رسد، راه‌هایی برای کنار آمدن با آن وجود دارد. مثلاً ممکن است صحبت کردن با روان‌درمانگر برایتان مفید باشد. هرچند از دست دادن دوستی چالش‌برانگیز است، متمرکز شدن بر دوستی‌های موجود و همچنین ایجاد دوستی‌های جدید می‌تواند قدم مثبتی رو به جلو باشد.
حفظ دوستی‌های خوب یکی از شکل‌های حیاتی خودمراقبتی، ایجاد راحتی و تشویق است که می‌تواند سلامت روان شما را ارتقا ببخشد. ولی دوستی‌هایی که بخواند زندگی‌تان را بهبود دهند باید دوستی‌های «خوبی» باشند.
براساس یکی از پژوهش‌های سال 2021، دوستان خوب این‌طور رفتار می‌کنند:
• عادت‌های سالم را تشویق می‌کنند.
• اطلاعات، حمایت و معاشرت را به اشتراک می‌گذارند.
• اتحاد و انسجام خود را نشان می‌دهند: هوای یکدیگر را دارند.
آیا دوستی‌ای هست که این موارد درباره‌شان صدق نمی‌کند؟ در این صورت هم شما تنها نیستید. پژوهشی در سال 2019 نشان داده که، برخلاف ایده‌آل ما، دوستی‌ها به‌ندرت همیشگی‌اند و تا همیشه دوام می‌آورند. دوستی‌ها طبیعتاً طلوع و افول دارند. گاهی هم کلاً از بین می‌روند.
اگر دوستی‌ای هست که دیگر به دردتان نمی‌خورد، شاید وقتش رسیده باشد که این فصل زندگی‌تان را به‌آرامی به پایان برسانید و آن را ببندید.
رابطۀ دوستی را چطور تمام کنیم
آیا می‌توان رابطۀ دوستی را با عشق تمام کرد؟
اول از همه، شاید دانستن این نکته کمکتان کند که «عشق» و «قطع رابطۀ دوستی» واقعاً می‌توانند با هم وجود داشته باشند.
دوم اینکه می‌توانید به خودتان اجازه بدهید که:
• درک کنید اشکالی ندارد و حتی طبیعی است که دوستی‌ها تمام بشوند.
• اندوه، خشم یا خاتمه نیافتنِ رفاقتِ ازدست‌رفته را ابراز کنید.
• دنبال پروژه‌ها و دوستی‌های تازه بروید.
اما از کجا باید بفهمید که نفس‌های رابطه‌تان به شماره افتاده؟ از کجا باید بفهمید واقعاً دیگر وقت رفتن است؟ از کجا باید بفهمید که وقتش رسیده دوستی‌تان را رها کنید؟
مسیرتان از یکدیگر جدا شده
شاید سیاست‌هایتان از یکدیگر فاصله گرفته باشد. یا علاقه‌مندی‌هایتان. یا یکی از شما وارد مرحلۀ متفاوتی از زندگی‌اش شده که حضور داشتن در آن برای دیگری دشوار است؛ مثلاً بچه‌دار شدن درحالی‌که دوستتان مجرد است. اگر وقت گذراندن با یکدیگر برایتان چالش‌برانگیز شده، احتمالاً به طور طبیعی دارید از یکدیگر دور می‌شوید.
عدم توازن
این مسئله ممکن است خودش را به شکل صرف زمان، انرژی و همدلی‌ای نشان بدهد که در ازای آن چندان چیزی دریافت نمی‌کند. یا شاید دوست شما خواهان صمیمیت بیشتر است و شما خواهان صمیمیت کمتر. دوستی نامتوازن ممکن است هردو شما را سرخورده کند.
بدگمان شده‌اید
ممکن است دریافته باشید که دوستتان پشت سر شما حرف‌هایی زده که فقط به او گفته بودید. یا دوستتان از شما بخواهد رازی را نگه دارید که موقعیت شما یا عزیزان شما را به خطر می‌اندازد، یا حتی وارد فعالیت‌های غیرقانونی شده باشد. در این صورت ممکن است دیگر احساس امنیت نکنید که بخواهید با او درد دل کنید یا به درد دل‌های او گوش کنید.
دوستی‌تان سمی شده
بعضی دوستی‌ها فقط به‌سادگی کم‌رنگ نمی‌شوند، بلکه ممکن است آن‌قدر پیش بروند که رابطۀ ناسالمی بشوند.
پژوهشی در سال 2021 خاطرنشان می‌کند که نشانه‌های سمی شدن رابطۀ دوستی عبارت‌اند از:
• پیش از ملاقات با دوستتان مضطرب می‌شوید
• دوستتان عادت‌های نادلخواه یا ناسالم را تشویق می‌کند
• رفتار دوستتان طوری است که به اعتمادبه‌نفس شما لطمه می‌زند، مثلاً شما را مسخره می‌کند
5 قدم برای رها کردن دوستی با خوبی و خوشی
سعی کنید مسئله را به خودتان نگیرید
فارغ از اینکه چه کسی قطع رابطه را شروع کند، خوب است که به خودتان یادآوری کنید خیلی از دوستی‌ها تمام می‌شوند. هیچ کس را نباید سرزنش کرد.
به خودتان فرصت غصه خوردن بدهید
وقتی رابطۀ دوستانه‌تان به پایان می‌رسد، طبیعی است که برای فقدانش سوگواری کنید. اگر احساس می‌کنید سوگوارید و غصه دارید، می‌توانید این راه‌ها را امتحان کنید تا احساسات خود را به شکلی امن ابراز کرده باشید:
• روزانه‌نویسی
• ورزش
• تماشای پیاپی فیلم و سریال
با این کارها می‌توانید به خودتان فرصت بدهید که آنچه برایش دلتنگید به رسمیت بشناسید:
• رفتن به جاهایی که قبلاً با دوستتان می‌رفتید
• گوش کردن به آهنگ‌هایی که شما را یاد دوستتان می‌اندازد
• تماشای عکس‌های مشترک قدیمی‌تان
برای حفظ حریم خصوصی‌تان، شاید بهتر باشد احساستان را تنهایی یا با یک مشاور مورداعتماد خالی کنید، نه یکی دیگر از دوستانتان.
شاید همانی نشود که تصور می‌کردید، ولی می‌توانید یک جور خاتمه ایجاد کنید
خاتمه برای خیلی‌ها اوضاع را شفاف می‌کند تا بتوانند عبور کنند؛ ولی معنایش این نیست که حرف آخر زده شود یا اینکه دوستتان اقرار کند فلان کار را کرده یا نکرده است.
اگر می‌خواهید به دوستی‌تان خاتمه بدهید، به این روش‌ها فکر کنید
• فاصله گرفتن (یا خاتمۀ آهسته): بخشی از حدومرزگذاری برای خودتان و دیگران این است که بیاموزید مجبور نیستید به هر چیزی «بله» بگویید. مجبور نیستید جواب هر تماس و پیغامی را فوراً بدهید و مجبور نیستید ارتباط را آغاز کنید.
• گفتگوی چهره‌به‌چهره: وقتی این روش را امتحان می‌کنید، باید تمرکزتان بر نظر و عقیدۀ خودتان باشد. «من احساس می‌کنم ما داریم در دو مسیر مختلف پیش می‌رویم.»
• قطع ارتباط قطعی: اگر حس می‌کنید نمی‌توانید گفتگوی محترمانه‌ای داشته باشید، شاید لازم باشد قدمی به عقب برگردید و حدومرزهای خودتان را بررسی کنید.
اگر می‌خواهید برای خودتان خاتمه‌ای تعریف کنید، به این قدم‌ها فکر کنید
• یک نامۀ خداحافظی بنویسید، البته فقط برای خودتان، شامل همۀ خوبی‌ها و بدی‌ها و آنچه بینابین بوده
• خاطرۀ دوستی ازدست‌رفتۀ خود را گرامی بدارید، با روشن کردن شمع یا عود
• با خودتان به نتیجه برسید که اگر اتفاقی دوباره دوستتان را دیدید، یا اگر کسی درباره‌اش چیزی پرسید، چه خواهید گفت. سرحال خواهید بود؟ سرگشته؟ حرفه‌ای؟
می‌توانید بر چیزی جدید تمرکز کنید
اگر دوستی سابقتان باعث شده بود چیزهایی را کنار بگذارید که عاشقشان بوده‌اید، به این گزینه‌ها فکر کنید:
• یافتن سرگرمی‌های جدید از طریق ملاقات‌های جدید
• بهبود مهارت‌ها از طریق شرکت در کلاس‌های مختلف
• شکل دادن دوستی‌های جدید
• اتصال دوباره با ارزش‌های خود
همچنان که پیش می‌روید، شاید به این نتیجه برسید که خوب است خودتان را بابت تلاش‌هایتان هم تشویق کنید، نه فقط بابت نتیجه‌هایی که می‌گیرید.
می‌توانید از راه دور بهشان عشق بورزید
رها کردن دوستتان لزوماً به معنای فراموش کردن او یا کینه ورزیدن به او نیست. شاید حتی بتوانید برایش بهترین‌ها را آرزو کنید. ممکن است دوستتان دارای ویژگی‌هایی بوده باشد که همچنان در دوستی‌های جدید هم خواهان آنها باشید. همچنین ممکن است دوستتان به شما آموخته باشد چه چیزهایی را نمی‌خواهید، که البته این هم به رشد شما کمک می‌کند.
نظرتان را درمورد کارگاه با ما به اشتراک بگذارید