تحلیل رفتار متقابل (Transactional Analysis) که به اختصار به آن T.A نیز میگویند، یکی از پرطرفدارترین رویکردهای روان‌شناختی، برای خودشناسی است. انستیتو تحلیل رفتار متقابل در اکثر کشورهای جهان وجود دارد و کشور ما نیز از این قاعده مستثنا نیست. T.A بر پایه الگوی حالت‌های شخصیتی پایه‌گذاری شده که به ما نشان می‌دهد، رفتار و تعاملات انسانی، بر اساس ارتباط درونی سه حالت شخصیتی والد، بالغ و کودک، در روان انسان است. این کارگاه با حضور آقای حسان صادقی در طول شش سال گذشته در کلینیک روانشناسی دانا برگزار شده و به تازگی دوره پانزدهم آن نیز آغاز شده است. تحلیل رفتار متقابل به دلیل آنکه مطالب پیچیده درونی انسان را به بیانی قابل فهم برای مخاطب توصیف می‌کند، از محبوبیت بالایی برخوردار است.
اهداف دوره مقدماتی تحلیل رفتار متقابل
هر دوره آموزشی با هدفی آغاز می‌شود و قرار است تغییری دز زندگی انسان ایجاد کند. کارگاه تحلیل رفتار متقابل نیز از این قاعده مستثنا نیست. توجه داشته باشید که دورهای که در کلینیک روانشناسی دانا برگزار می‌شود، از جدیدترین آموزه‌های روانشناسی مدرن بهره می‌گیرد و فاصله نسبتاً زیادی با ساختار T.A کلاسیک دارد. در واقع در این دوره تلاش شده تا به نیازهای امروزی شرکت کنندگان پاسخ دهد. بسیاری از مطالب کلاسیک تحلیل رفتار متقابل در گذر زمان تغییر کرده‌اند که متأسفانه آن چنان که باید و شاید به آن‌ها توجه نمی‌شود. می‌توانیم این به روز بودن دوره‌های آموزشی، یکی از مهم‌ترین دستاوردهای کلینیک روانشناسی دانا است.
• آشنایی با ساختار شخصیت
• آشنایی با والد سرزنشگر
• آشنایی با کارکرد حالت شخصیتی بالغ
• آشنایی با هیجانات انسان
• نوازش
آشنایی با ساختار شخصیت: همان طور که قبلاً اشاره شد، تحلیل رفتار متقابل سه الگوی شخصیتی را، اساس روان انسان معرفی می‌کند. در این الگو افکار، رفتار و احساسات انسان در سه حالت والد، بالغ و کودک تجربه می‌شود، فرد به کمک این حالات شخصیتی با محیط اطراف خود ارتباط برقرار می‌کند. در مرحله اول، شرکت کنندگان کلاس باید با این الگوها و خروجی رفتاری آن‌ها آشنا شوند.
آشنایی با والد سرزنشگر: یکی از مهم‌ترین آموزه‌های کارگاه تحلیل رفتار متقابل، که استاد کلاس دائماً آن را تکرار می‌کند، کارکرد درونی و بیرونی والد سرزنشگر است. این بخش از ساختار روانی انسان، مهم‌ترین دلیل تجربه احساسات ناخوشایند، به ویژه شرم و خشم است. در طول کارگاه تلاش می‌شود تا عملکرد والد سرزنشگر، دائماً در کانون توجه شرکت کنندگان قرار بگیرد و آن‌ها بیشتر متوجه گفتگو درونی خود بشوند.
آشنایی با کارکرد حالت شخصیتی بالغ: در مرحله بعدی، شرکت کنندگان با حالت شخصیتی بالغ که مسئول ایجاد تعادل در ساختار روانی انسان است آشنا می‌شوند. بالغ عموماً تحت فشار شدید والد و کودک است و برای فعال شدن نیاز به کمک دارد. فرد باید یاد بگیرید که توانایی‌های بالغ برای ایجاد تعامل با محیط اطرافش بهره‌مند شود. یکی از مهم‌ترین اهداف کلاس، به کار گیری بالغ با استفاده از تمرین، در موقعیت‌های مختلف است.
آشنایی با هیجانات انسان: دوره‌های آموزشی آقای حسان صادقی همواره بر اساس آموزش احساسات و هیجانات ارائه می‌شوند و تحلیل رفتار متقابل نیز از این قاعده مستثنا نیست. شرکت کنندگان با احساسات پانزده‌گانه انسان آشنا می‌شوند و تجربه فیزیکی آن‌ها را در بدن خود می‌فهمند. متأسفانه در ساختار آموزشی ما توجه چندانی به هیجانات نمی‌شود. به همین دلیل افراد نمی‌توانند بفهمند که دلیل احساسات ناخوشایندشان چیست و باید با آن چه کار کنند. این ناآگاهی سبب بروز رفتارهای غیر سازنده مانند پرخاش می‌شود. در طول دوره مقدماتی و پیشرفته تحلیل رفتار متقابل، برای آشنایی با احساسات اصلی انسان؛ خشم، اندوه، ترس، شادی، شرم، احساس گناه و اضطراب، یک جلسه در نظر گرفته شده است.
نوازش: یکی از مهم‌ترین مسائل روانی انسان نوازش است. باید بپذیریم که مورد توجه قرار گرفتن و دیده شدن یکی از نیازهای اساسی انسان به شمار می‌رود. تحلیل رفتار متقابل این نیاز را در به عنوان نوازش تعریف می‌کند. دریافت نوازش سالم اهمیت بسیاری برای کارکرد سالم روان انسان و کاهش اضطراب دارد. اما گاهی اوقات به دلیل آنکه ما متوجه این نیاز خود نیستیم، در موقعیت‌هایی قرار می‌گیریم که نوازش‌های منفی از محیط به ما می‌رسد که سبب تشدید حال بد می‌شود. تحلیل رفتار متقابل به ما می‌آموزد که نوازش چیست و چگونه می‌توانیم از محیط نوازش سالم و مثبت دریافت کنیم.
نظرتان را درمورد کارگاه با ما به اشتراک بگذارید