کارگاه مهارت خودآگاهی با حضور خانم دکتر ماندانا پور حجازی در کلینیک روانشناسی و مشاوره دانا برگزار شده است. خودآگاهی یکی از مهارتهای دهگانه زندگی به شمار میرود که به گفته سازمان بهداشت جهانی، تمام انسانها باید آنها را بلد باشند. برای اینکه با هدف برگزاری کارگاه مهارت خودآگاهی آشنا شویم، بهتر است اول بدانیم مهارت خودآگاهی چیست:
يكي از مهارتهای زندگی است كه عبارت است از شناخت دقيق و درست از خود، به نحوي كه فهم صحيحي از نگرشها، آرا، عقايد، اندیشهها، هیجانها، تواناییها، مهارتها و کاستیهای مان، داشته باشيم. از نگاهي ديگر، میتوان گفت كه خودآگاهي يعني آموختن روشهای منطقي براي اعمال كنش و واكنش در موقعیتهای متفاوت، دیگران، نقاط ضعف و قدرت، آرامش، احساس درونی، انگیزه، هراسها، اهداف، برنامهها، نگرانیها، مخالفت با دیگران و ....
ابعاد خود
یکی از مهمترین دستاوردهای خودآگاهی برای انسان این است که تصویر مناسبتری از خود، به دست میآورد. ما باید بدانیم که در جستجوی رسیدن به چه جیزی هستیم و چه ساختاری را آرزو میکنیم. ما باید با خودمان بهتر آشنا شویم، و این اولین قدم برای رسیدن به خودآگاهی است. به صورت کلی میتوانیم این بخش از خودآگاهی را به موارد زیر تقسیم کنیم:
• خود واقعی
• خود اجتماعی
• خود آرمانی
• خود جنسیتی
• خود تاریک
خود واقعي
خود واقعي «دروني ترين» بخش وجود ما است. خودمان اين بخش را به خوبي میشناسیم ولي افراد معدودي از اين بخش ما آگاه هستند .اين خود دربرگيرنده آن چيزهايي است كه در ما وجود دارد و ما اشراف كافي به آنها داریم مانند علایق، سن، مدرك تحصيلي و.... . گاه لازم است در خلوت، خود واقعیمان را مرور كنيم و عميق و صادقانه آن را ببينيم.
خود اجتماعي
تصور میکنید ديگران شما را چگونه میبینند؟ ما در ميان جمع و گروههای مختلف چگونه رفتار میکنیم؟ نظرات و دیدگاههای اطرافيان در مورد ما «خوداجتماعي» ما را شكل میدهد مثلاً ممكن است من خود را فردي ساعي و موفق در کسب و کار بدانم، ولي تصوير ديگران از من انساني پول دوست دنيا طلب و خود خواه باشد. از سوی ديگر بهتر است گاهي به تفاوت رفتار خود در ميان جمع دوستان صميمي با گروههای رسمي تر مثلاً در محيط كار، بیندیشیم. در هر گروه افراد با رفتار خود به ما فشار میآورند تا با آنان هم نوا شويم. ما ترغيب میشویم شبيه افرادي شويم كه بيشتر با آنان سروكار داريم. البته گاه فرآيند همانندي به شكلي نامحسوس رخ میدهد. بنابراين لازم است به تفاوت رفتار خود در ميان جمع نيز دقت كنيم. بايد بدانيم كه ویژگیهای فردي خود(خود واقعی) و اوضاع اجتماعي در روند تشكيل خود اجتماعي ما بسیار مؤثرند.
خود آرماني
از همان دوران نوجواني افكار و تصاوير آرماني متعدد (آنچه آرزو میکنیم) و گاه مبهم از «خود» ه به وجود میآید و با نگاه به ديگران و مقايسه خود با آنان به اين فكر فرو میرویم كه، چگونه به نظر میرسیم؟ شايد در اين مقایسهها به اين نتيجه برسيم كه زندگي برخي مردم چقدر ايده آل است و آرزو كنيم كه ما هم مثل آنان بشويم. در چنين فرآيندي خود آرماني ما تشكيل میشود.
خود جنسیتی
تصور يا برداشتي است كه هر كس از هويت و تمايلات جنسي خود دارد.به عبارت ديگر آيا از زن بودن يا مرد بودن خود راضي هستيم يا نه؟
خود تاريك
جنبه خاصي از خود است كه در برگيرنده «اسرار» ماست. چون دوست نداريم كه اين بخش از وجود ما فاش شود، معمولاً انرژي زيادي براي مخفي نگه داشتن آن صرف میکنیم. مانند مسايلي كه مربوط به حريم خصوصي ما هستند و مايل نيستيم ديگران از آن مطلع گردند. اين بخش از وجود ما شامل برخي وقايع تلخ دوران گذشته زندگي نيز هست
ویژگیهای افراد خودآگاه
خودآگاهی سبب ایجاد ویژگیهایی در انسان میشود که رسیدن به آنها هدف اصلی ما است:
• براي خود ارزش قائل هستند.
• انتقاد پذيرند.
• به ارزشها و اعتقاداتشان آگاهي كامل دارند و از آن دفاع میکنند.
• احساس خشنودي و رضايت خاطر دارند.
• در مقابل فشار و ضربههای رواني و اجتماعي مقاومت بيشتري را از خود نشان میدهند.
• ديگران را سرزنش و تحقير نمیکنند، بلكه با آنها در كمال احترام برخورد میکنند.
• اغلب مثبت انديش هستند.
• روحيه همكاري و مشاركت بالاتري دارند.
• از مشورت با افراد متخصص استقبال میکنند.
• نقاط ضعف و قوت خود را به خوبي میشناسند.
در بخش پایانی کارگاه، استاد با ارائه روشهای کاربردی تلاش میکند تا به شرکت کنندگان بیاموزند چگونه باید خودآگاهی را یاد بگیرند و آن را در لحظات مختلف زندگی به کار ببندند.
نظرتان را درمورد کارگاه با ما به اشتراک بگذارید